بانک نشاء راد
بانک نشاء راد فعالیت خود را از سال ۱۳۹۳ و با هدف تولید نشاهایی سالم و بدور از کود و سموم مضر شیمیایی و احیای بذور ارقام برنج بومی ایرانی در خطر انقراض آغاز نمود. با توجه به خطر انقراض بسیاری از ارقام بومی برنج ایرانی که به دلیل عدم دسترسی کشاورزان به بذور این ارقام اتفاق افتاده، این مرکز با برپایی آزمایشگاه و گلخانه ای مجهز و مکانیزه و یاری جستن از پرسنل متخصص در بخشهای گیاه شناسی، خاکشناسی و زراعت با بکارگیری دانش روز اقدام به تولید نشاهایی سالم، مقاوم و بدور از سموم و کود های مضرشیمیایی و به کمک کودهای بیولوژیک نموده است که هم اکنون در ابعاد بین المللی تولید و علاوه بر سایر استانها در کشورهای همسایه نیز کشت می شود.
پرورش نشاء برنج
هدف کشت مکانیزه برنج کاهش هزینه، سهولت کاشت، نشاءکاری منظم و هندسی به نحوی که تراکم مطلوب بوته در واحد سطح تأمین شود، افزایش عملکرد و رسیدن به مدیریت کلان می باشد.
كلياتي در خصوص كشت مكانيزه برنج
كشت مكانيزه برنج در كشور ما محدود به مراحل كاشت و برداشت بوده و مرحله داشت هنوز به صورت دستی انجام مي‌شود. يكي از اجزاي كشت مكانيزه برنج، پرورش نشاي مناسب ماشين نشاءكار برنج است كه به آن نشاي جعبه‌اي مي‌گويند.
پرورش نشاي جعبه‌اي مستلزم انجام عمليات واستفاده از ادوات خاصي است كه به طور خلاصه در ذيل ذكر مي‌گردد:
- تهيه خاك مناسب، خاك بستر بذر در جعبه نشاء بايد داراي بافت مناسب، نرم و عاري از هرگونه بقاياي گياهي و سنگريزه باشد، براي اين‌كار ابتدا بايد قبل از شروع عمليات پرورش نشاء خاك جمع‌آوري شده و عمليات كاهش رطوبت، خرد كردن كلوخه‌ها، غربال كردن و افزودن كودهاي شيميايي، مواد تنظيم كننده اسيديته و سموم ضدعفوني‌كننده بيماري‌هاي قارچي انجام گيرد. اسيديته مناسب نشاء‌هاي برنج در حدود ۵ تا ۵/۵ مي‌باشد. وجود سنگريزه در خاك بستر جعبه‌هاي نشاء در زمان نشاءكاري باعث شكستن انگشتي ماشين مي‌شود. مقدار خاك مورد نياز براي پرورش نشاي يك هكتار در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ كيلوگرم است.
- تهيه و تأمين جعبه‌هاي پلاستيكي استاندارد با ابعاد ۳×۶۰×۳۰ سانتي‌متر كه براي يك هكتار به ۲۴۰ جعبه نياز مي‌باشد.
- در روش بذرباشي با دستگاه بذرپاش در مراكز بزرگ تهيه نشاي جعبه‌اي و بانك‌هاي نشا نياز به حوضچه پيش جوانه زني براي جواني زني يكنواخت بذور پاش براي انجام عمليات خاكريزي در جعبه، بذر پاشي و آبياري جعبه‌ها مي‌باشد.
- دستگاه انكباتور يا تاريكخانه: بعد از بذرپاشي بايد جعبه‌ها داخل انكيوباتور يا تاريكخانه قرار گيرند تا جوانه‌ها بتوانند به طور هم زمان و يكنواخت سر از خاك بيرون بياورند. ظرفيت هر تاريكخانه تعداد ۲۴۰ عدد جعبه براي يك هكتار مي‌باشد.
- انتقال جعبه‌هاي نشا به گلخانه: در سطوح وسيع و در شرايط آب و هوايي نامناسب، براي اين‌‌كه جوانه‌هاي تازه از خاك خارج شده در اثر تنش‌هاي نوري، سرما و گرما آسيب نبينند بايد به گلخانه انتقال داده شده تا مراحل اوليه سبز كردن انجام گيرد.
- انتقال به زمين اصلي براي نشاءكاري: نشاهاي رشد يافته در خزانه براي نشاكاري به مزرعه اصلي انتقال داده شده و بر روي ماشين نشاءكار قرار گرفته و توسط ماشين نشاءكار نشاءكاري مي‌شوند.
